7 najczęstszych błędów przy kiełkowaniu i jak ich unikać
S kiełkowaniem nasion mają problemy nie tylko początkujący, ale i doświadczeni hodowcy. Często wynika to z braku wiedzy i popełniania podstawowych błędów przy kiełkowaniu. Czy należysz do nich także Ty? Przeczytaj, jak ich unikać i kiełkować jak profesjonalista.
W poniższych akapitach omówimy też drobne błędy, które mogą jednak drastycznie wpłynąć na powodzenie kiełkowania. Jeśli chcesz opanować podstawy, przeczytaj artykuł Kiełkowanie indoor od A do Z.
1. Stare lub niskiej jakości nasiona
Nasiona, które są zbyt stare lub niewłaściwie przechowywane, mają znacznie niższe szanse na udane wykiełkowanie. Chociaż niektóre nasiona mogą zachować żywotność przez wiele lat, to warunki przechowywania odgrywają kluczową rolę. Jeśli są wystawione na wilgoć, ciepło lub światło, ich zdolność kiełkowania szybko spada. Tanie lub źle wyhodowane nasiona mogą też mieć wady genetyczne lub być zanieczyszczone patogenami.
Jak temu zapobiec? Wybieraj nasiona wyłącznie od sprawdzonych dostawców i przechowuj je w suchym, chłodnym i ciemnym miejscu. Idealny jest pojemnik hermetyczny przechowywany w lodówce z pochłaniaczem wilgoci.
2. Nieodpowiednia temperatura i nadmierna wilgotność
Nasiona potrzebują odpowiedniej temperatury do kiełkowania. Jeśli temperatura jest zbyt niska, proces kiełkowania zwalnia lub zatrzymuje się całkowicie. Zbyt wysoka temperatura może uszkodzić nasiona i uniemożliwić ich wzrost. Podobnie zły wynik może przynieść nadmierna wilgotność. Nasiona potrzebują wody do kiełkowania, ale nie tyle, by zaczęły gnić.
Jak temu zapobiec? Idealna temperatura dla kiełkowania większości roślin mieści się w granicach 22-26 °C. Jeśli uprawiasz w chłodniejszym otoczeniu, pomoże mata grzewcza lub propagator z podgrzewaniem. Ważna jest też odpowiednia wilgotność – zbyt suche środowisko powoduje wysychanie nasion, natomiast przemoczone podłoże może prowadzić do ich gnicia. Dlatego regularnie wietrz propagator, aby usunąć nadmiar wilgoci.
3. Nieodpowiedni substrat
Wielu hodowców popełnia błąd, kiełkując nasiona w zwykłym substracie ogrodniczym, który bywa zbyt ciężki lub zawiera nadmierne ilości składników odżywczych. Nieodpowiedni substrat hamuje wzrost korzeni i może zatrzymywać zbyt dużo wody, co prowadzi do gnicia nasion lub więdnięcia siewek.
Jak temu zapobiec? Używaj lekkich i przepuszczalnych substratów lub kostek sadzeniowych, które są przeznaczone specjalnie do kiełkowania. Dobrym wyborem są kostki rockwool lub ich organiczne alternatywy (Eazy Plug). Unikaj substratów zawierających dużą ilość nawozów – młode rośliny są wrażliwe na nadmiar składników i mogą obumrzeć.
4. Brak wystarczającej ilości tlenu wokół nasion
Wielu hodowców nie zdaje sobie sprawy, że nasiona potrzebują oprócz wilgoci także dostępu do tlenu. Jeśli są zanurzone w wodzie zbyt długo lub znajdują się w zbyt mokrym i zbitym substracie, mogą zacząć gnić jeszcze przed wykiełkowaniem.
Jak temu zapobiec? Jeśli kiełkujesz nasiona w wodzie, nigdy nie pozostawiaj ich zanurzonych dłużej niż 12–24 godziny. Następnie przenieś je do wilgotnego substratu, który pozwala na odpowiednie napowietrzenie. Przy wyborze podłoża zadbaj, by nie było zbyt zbite i utrzymywało optymalną równowagę między przewiewnością a wilgocią. Możesz też przed kiełkowaniem potraktować nasiona 3% roztworem nadtlenku wodoru, co usunie ewentualne patogeny. Możesz użyć także stymulatorów kiełkowania lub preparatów z grzybami mikoryzowymi, ale nie łącz ich z nadtlenkiem.
5. Nieprawidłowa głębokość sadzenia nasion
Sadzenie nasion na niewłaściwą głębokość może znacznie wpłynąć na ich kiełkowanie. Jeśli nasiona są posadzone zbyt głęboko, mogą mieć problem z przebiciem się na powierzchnię. Natomiast jeśli są posadzone zbyt płytko, mogą szybko wyschnąć lub zostać zmyte podlewaniem.
Jak temu zapobiec? Zachowaj zasadę, że nasiona powinny być posadzone na głębokość około dwukrotnej wielkości własnej. Małe nasiona, takie jak np. sałata, wystarczy lekko przykryć cienką warstwą substratu lub wermikulitu. Większe nasiona można sadzić nieco głębiej, ale zawsze tak, aby miały wystarczająco energii, by przebić się na powierzchnię.
6. Niedostateczne lub zbyt silne światło
Światło odgrywa kluczową rolę przy kiełkowaniu, ale nie wszystkie nasiona go potrzebują. Niektóre kiełkują w świetle, inne potrzebują ciemności. Jeśli młode rośliny otrzymują zbyt silne światło, mogą być osłabione i bardziej podatne na deformacje wzrostu.
Jak temu zapobiec? Dowiedz się, czy Twoje nasiona potrzebują światła czy ciemności do kiełkowania. Na przykład sałata kiełkuje lepiej przy świetle, podczas gdy pomidory i papryka kiełkują w ciemności. Gdy nasiona wykiełkują, zapewnij im łagodne i równomierne oświetlenie. Do kiełkowania doskonałe są lampy TLED ze spektrum do wzrostu. Ustaw oprawę tak, aby kiełkujące nasiona otrzymywały co najmniej 18 godzin światła dziennie.
7. Przenawożenie
Młode rośliny są bardzo wrażliwe na nadmiar składników odżywczych, a jeśli nawozi się je zbyt wcześnie lub w zbyt dużym stężeniu, dochodzi do uszkodzenia korzeni, które objawia się spalonymi końcówkami liści i wysychaniem.
Jak temu zapobiec? Odłóż pierwsze nawożenie roślin do drugiego tygodnia po wykiełkowaniu nasion. Jeśli używasz nawozów mineralnych, zacznij od bardzo słabego stężenia (około 1/4 zalecanej dawki). Obserwuj reakcję roślin i stopniowo zwiększaj dawki.
Chcesz dowiedzieć się więcej o uprawie indoor i poznać nowoczesne techniki ogrodnicze? Nie wahaj się i odwiedź nasz blog dla hodowców, gdzie znajdziesz porady, wskazówki i instrukcje dla początkujących i doświadczonych hodowców.