Jak prawidłowo mierzyć przewodność (EC)?

Tematem tego artykułu są sprawdzone praktyki dotyczące pomiaru przewodności elektrycznej roztworu, której wartość odgrywa szczególnie ważną rolę przy uprawie indoor roślin. Jeśli chcesz się dowiedzieć, jak prawidłowo używać metry EC, oraz sondy EC/TDS, albo jak właściwie o nie dbać, żeby urządzenia pomiarowe służyły jak najdłużej, jesteś we właściwym miejscu.

Jeżeli najpierw chcesz się dowiedzieć, czym właściwie jest EC, możesz zacząć od osobnego artykułu: Przewodność elektryczna roztworu – EC. W praktyce chodzi o określenie ilości minerałów („składników odżywczych”) rozpuszczonych w roztworze odżywczym.

Częste i dokładne mierzenie EC jest nieodłącznym elementem uprawy roślin nie tylko w growboxie. Wielu początkujących hodowców zastanawia się, jaka jest różnica przy pomiarze między EC (wartość mierzona podawana w μS/cm) a TDS (wartość mierzona podawana w ppm). Różnica polega wyłącznie na tym, że z wartości TDS (Total Dissolved Solids) można odczytać całkowitą ilość rozpuszczonych substancji stałych w jednostce ppm.

Metry EC i ich kalibracja

Roztwory kalibracyjne EC są dostępne w wariantach 1,413 mS i 2,76 mS. Nie daj się jednak zmylić wariantami 2,8 mS lub 2,77 mS, które są ekwiwalentem roztworów 2,76 mS — jedyna różnica wynika z zaokrąglenia.

Jak często kalibrować miernik EC?

Odpowiedź jest prosta. Aby zapewnić maksymalną dokładność pomiaru, elektrody należy kalibrować przy użyciu wyżej wymienionych roztworów kalibracyjnych najlepiej przed każdym użyciem. Jeśli sonda jest używana codziennie, powinna być kalibrowana każdego dnia.

A teraz przechodzimy do kolejnych sprawdzonych praktyk przy pomiarze przewodności:

• Zawsze używaj świeżego roztworu kalibracyjnego! Innymi słowy, standardy kalibracyjne łatwo się zanieczyszczają i nie mają pamięci kompensacyjnej, więc nie ma sensu próbować używać ich wielokrotnie.
• Zanim przystąpisz do kalibracji, opłucz sondę wodą dejonizowaną (zob. osobny artykuł: Osmosis odwrotna). Dopiero potem możesz bez obaw zanurzyć sondę w standardzie kalibracyjnym. Dla jeszcze dokładniejszych wyników przygotuj wcześniej dodatkowy osobny kubek z roztworem kalibracyjnym lub z próbką do przepłukania. Dokładne płukanie elektrody wodą dejonizowaną jest naprawdę ważne. Zgromadzone sole i inne pozostałości mogą zanieczyścić próbki roztworu i powodować niedokładne odczyty. Dlatego płucz sondę za każdym razem po wyjęciu, przed przechowywaniem lub podczas pomiaru przewodności różnych próbek w kilku kubeczkach.
• Ogólnie zaleca się używanie plastikowych naczynek, ponieważ inne materiały, takie jak szkło czy metal, powodują zakłócenia elektromagnetyczne mierzonej przewodności elektrycznej.
• Prawidłowe umieszczenie elektrody w naczyniu oznacza takie samo odsunięcie od ścianek we wszystkich kierunkach.
• Dopilnuj też, żeby elektroda była wystarczająco zanurzona. W przeciwnym razie przy pomiarze przewodności otrzymasz zniekształcone wyniki. Sprawdź więc, czy wszystkie otwory znajdują się poniżej poziomu cieczy i czy między czujnikami nie ma baniek powietrza.

Przykład zapasowych sond do miernika EC

• Sprawdź pęcherzyki powietrza, ponieważ w obudowie lub na powierzchni elektrody może nawet przy zanurzeniu zatrzymać się powietrze, powodując błędny pomiar. Jeśli zauważysz pęcherzyki, głębiej zanurz sondę i poruszaj nią w górę i w dół. Usunięcie ewentualnych pęcherzyków z otworów ułatwisz delikatnym stuknięciem.
• Choć elektrody zazwyczaj mają tzw. kompensację temperaturową, pamiętaj, że osiągnięcie równowagi termicznej zajmuje trochę czasu, dlatego zawsze poczekaj, aż mierzona wartość przewodności lub temperatura się ustabilizuje.
• Wybierz odpowiedni typ elektrody, ponieważ nie wszystkie elektrody nadają się do danego zakresu lub próbki. Przy wyborze urządzenia pomiarowego czasem ważny jest odpowiedni zakres oraz kompatybilność chemiczna. W razie wątpliwości możesz się z nami skonsultować (patrz niżej).
• Warunkiem zapewnienia jak najdłuższej żywotności i prawidłowego działania każdej elektrody EC, oprócz częstej kalibracji, jest również regularne czyszczenie, które bywa zaniedbywane. Na elektrodzie oraz w otworach odpowietrzających sondy mogą się gromadzić osady będące częstą przyczyną problemów z kalibracją i niedokładnych wyników. Jak więc prawidłowo wyczyścić elektrodę? Sprawdzoną metodą jest użycie ciepłej wody z mydłem, którą dokładnie opłuczysz elektrodę. Nie stosuj chemicznych środków czyszczących ani rozpuszczalników.

Niektóre wielofunkcyjne przyrządy pomiarowe używają tzw. elektrod kombinowanych, ich właściwemu przechowywaniu poświęcamy końcową część osobnego artykułu zatytułowanego: Do czego służy roztwór przechowujący (KCL)? W prawidłowym przechowywaniu elektrody EC istotne jest, że w przypadku elektrody kombinowanej EC/pH może wskutek niewłaściwego przechowywania dojść do niepożądanego wyschnięcia jej elektrolitu. Czasami wyschniętą sondę można zregenerować przez zanurzenie w roztworze przechowującym dla pH.

Jeśli interesuje Cię praca z miernikami pH, przygotowaliśmy także osobny artykuł: Jak używać roztworów kalibracyjnych i mierników pH?

Jeżeli chcesz nas o cokolwiek zapytać, nie tylko w temacie prawidłowego pomiaru przewodności, chętnie doradzimy pod znanym adresem e-mail info@higarden.cz.

Dodatkowo polecamy te produkty:

• Zestawy pomiarowe
• Zapasowe sondy do mierników pH i EC
• Aqua Master Tools P160 PRO, pH i EC/TDS/PPM miernik oraz termometr

Co czytać dalej:

• Hydroponia – co to obejmuje i jak zacząć?
• Czy wiesz, co to jest VPD? Poznaj klucz do idealnych warunków dla rozwoju roślin
• ONA Block: stały pochłaniacz zapachów