Rośliny lecznicze do uprawy na zewnątrz i w domu

Czy należysz do zapalonych zielarzy i lubisz przygotowywać różne domowe nalewki czy herbaty z rozmaitych leczniczych roślin? Rośliny lecznicze każdego rodzaju są nieodłączną częścią praktycznie każdego ogrodu, także tych uprawianych w pomieszczeniach. Za ich stałą popularnością, sięgającą głęboko w historię, stoją oprócz przyjemnego zapachu przede wszystkim korzystne działanie na samopoczucie psychiczne i fizyczne. W tym artykule oprócz tradycyjnych gatunków skupimy się także na mniej znanych ziołach. Możesz je uprawiać nie tylko w ogrodzie, ale i w domu.

Kiedy mówimy o ziołach leczniczych, wielu z nas od razu wyobraża sobie na przykład rumianek pospolity. Nic dziwnego — ta roślina znana jest też pod nazwą rumianek lekarski, więc jej powszechnie znana nazwa wręcz do tego zachęca. Najczęściej jednak spotykamy właśnie rumianek rosnący na dziko, jak na fotografii. Sadzonki rumianku można jednak kupić w wyspecjalizowanych sklepach. Świeży i wyjątkowo dobrej jakości rumianek możesz również mieć zawsze pod ręką, jeśli wysiejesz nasiona w szklarni (zob. osobny artykuł: Jak uprawiać w szklarni?). W chłodniejszych miesiącach nie zapomnij o ogrzewaniu szklarni. Jeśli masz w domu kompletny growbox, nie musisz się martwić — wszystkie opisane tu zioła możesz zbierać przez cały rok, nie wychodząc z domu.

Niektóre gatunki roślin, które polecamy poniżej, uprawiane są częściej ze względu na ich urodę jako ozdobne byliny. Często jednak jednocześnie są to zioła o korzystnym wpływie na zdrowie. Do innych tradycyjnych ziół, które pokochasz, należą:

• kozłek lekarski (Valeriana officinalis): lecznicze zioło z fotografii w nagłówku, którego nazwa wskazuje na działanie kojące i zwłaszcza sedatywne na organizm ludzki. Ozdobi każdy ogród gęstym kwiatostanem z drobnymi białymi lub lekko różowymi kwiatami. Kozłek możesz znać także pod nazwą waleriana. W medycynie ludowej stosowany jest od średniowiecza. Roślina lecznicza, która w dużych dawkach może być toksyczna, od dawna służy w małych ilościach między innymi przy bezsenności, nerwowości, lękach, depresjach czy skurczach żołądka. Interesującą rzeczą jest to, że jest to jedna z pierwszych ziół wykorzystywanych w homeopatii. Oprócz działania uspokajającego kozłek jest silnym naturalnym przeciwutleniaczem, skutecznie zwalczającym działanie wolnych rodników. Do celów leczniczych wykorzystywane są jedynie korzenie kozłka z kłączami. Części nadziemne nie są używane.
• rzepik lekarski (Agrimonia eupatoria): kwiaty rzepika są żółte i mają charakterystyczny zapach przypominający morele. W uprawie jest to roślina mało wymagająca, przede wszystkim potrzebuje dużo światła. Z medycznego punktu widzenia rzepik jest znany ze swoich właściwości przeciwzapalnych. To popularne zioło, zwykle osiągające wysokość nieco poniżej metra, stosuje się także w leczeniu zaburzeń wątroby. Ciekawostką jest, że kwitnące części rzepika wykorzystywali już starożytni Egipcjanie.

• ślaz mauretański (Malva mauritiana): wyraźne, różowo-fioletowe kwiaty osiągające nawet 5 cm są ozdobą każdego ogrodu czy balkonu. Ponadto ślaz, osiągający wysokość do półtora metra, stosowany jest przy zapaleniach górnych dróg oddechowych ze względu na duże ilości śluzów. Uprawa ślazu jest niezwykle prosta. Odwar ze ślazu mauretańskiego stosowany jest w tradycyjnym ziołolecznictwie także przy problemach skórnych, w tym przy gojeniu się zakażonych ran. Kolorowe kwiaty są ponadto jadalną ozdobą odpowiednią do wielu potraw i pięknie barwią dowolne mieszanki herbaciane.

Ciekawe zioła lecznicze, o których się zapomina

Są też różne odmiany użytecznych ziół, którym nie szczędziły pochwał nasze prababcie, lecz z czasem poszły w zapomnienie. Do tej kategorii należą na przykład:

• oman właściwy (Inula helenium): na tej roślinie, tworzącej rzucające się w oczy siarkowo-żółte kwiaty (zob. zdjęcie), najcenniejsze są korzenie, które zbiera się zarówno wiosną, jak i jesienią. Mogą one pomagać przy problemach związanych z przemianą materii — od braku apetytu po złe trawienie. Stosuje się je także w celu rozluźnienia skurczów w drogach oddechowych. W ziołolecznictwie oman właściwy używany jest w postaci herbaty, nalewki lub syropu, na przykład przy zapaleniu oskrzeli.

• prawoślaz lekarski (Althaea officinalis): kolejna roślina lecznicza, często uprawiana wyłącznie jako ozdoba, której wszystkie części (korzeń, liście, kwiat) były wykorzystywane do celów medycznych już od starożytności. Z punktu widzenia estetyki przyciągają jej delikatne, różowe kwiaty. Jest to kolejne zioło zawierające śluzowce, które ułatwiają odkrztuszanie i łagodzą podrażnione błony śluzowe dróg oddechowych. Prawoślaz stosuje się także w leczeniu zapaleń dróg moczowych czy biegunek. Największe działanie przypisuje się macerowanym korzeniom prawoślazu.

Właściwe przechowywanie zapewni zachowanie cennych substancji i pierwotnego zapachu

Niezależnie od tego, czy wymienione gatunki ziół będą zdobić twój ogród, balkon czy taras, czy też któraś roślina zainteresuje cię na tyle, że poświęcisz jej miejsce w swoim namiocie do uprawy, by zapewnić jej całoroczną dostępność, nie lekceważ właściwego przechowywania świeżych i suszonych ziół. W tym zakresie pomoże ci osobny artykuł: Jak prawidłowo przechowywać plony?

Jeśli chcielibyście nas o coś zapytać, jesteśmy do dyspozycji pod znanym adresem e-mail info@higarden.cz.

Polecamy również te produkty:

• Szczelne pojemniki TightVac
• Integra Boost
• Hand Trim set PRO - zestaw do ręcznych zbiorów

Co przeczytać dalej:

• Jak uprawiać papryczki chilli?
• BudBox - stabilne namioty do uprawy są w Anglii numerem jeden
• Czy warto usuwać liście dla lepszych plonów?