3 zasady bezpiecznego suszenia: co robić, aby plony po zbiorach nie spleśniały
Po zbiorach jeszcze nie można odetchnąć. To podczas suszenia decyduje się, czy Twoje zbiory przeobrażą się w pachnący, wysokiej jakości susz – czy trafią do kosza z powodu pleśni. Pleśń może pojawić się szybko i zniszczyć całe zbiory w ciągu kilku dni. Jak rozpoznać pleśń, dlaczego się pojawia i jak jej zapobiegać? Trzymaj się tych trzech zasad.
Pleśnie należą do najczęstszych i jednocześnie najgroźniejszych zagrożeń podczas suszenia ziół. Na pierwszy rzut oka mogą wyglądać jak niepozorny biały nalot lub drobne szare plamki, ale w rzeczywistości to mikroskopijne grzyby, które szybko się rozprzestrzeniają i mogą zniszczyć całe zbiory. Najczęściej pojawiają się wewnątrz gęstych kwiatów, gdzie gromadzi się wilgoć i brakuje odpowiedniego przepływu powietrza. Do ich rozwoju przyczyniają się przede wszystkim wysoka wilgotność, niewystarczająca wentylacja i niedbała higiena przy obróbce zebranych roślin.
Wybierz odpowiednią metodę suszenia
Jeśli chcesz, aby Twoje zioła zachowały jak najwięcej aromatycznych terpenów i nie straciły substancji czynnych, zadbaj, aby wysychały powoli. Szybkie suszenie zmniejsza ryzyko pleśni, ale odbywa się kosztem jakości suszu. Szybko wysuszone zioła mają nieprzyjemny zapach i smakują gorzko.
Optymalny czas suszenia to około 7 do 21 dni i zależy od temperatury, wilgotności i ruchu powietrza, a także od wielkości roślin i ich kwiatów. Jeśli suszysz rośliny w całości (powieszone koroną w dół), będą wysychać najwolniej. Nieco przyspieszysz prosychanie, jeśli podzielisz rośliny na pojedyncze gałęzie. Najszybsze jest suszenie na siatkach, gdzie możesz suszyć pojedyncze kwiaty pocięte na mniejsze części. Nową metodą jest suszenie w workach suszących z oddychającego plastiku. Chronią one kwiaty przed zarodnikami pleśni i jednocześnie zatrzymują wewnątrz cenne terpeny.
Prędkość wysychania zależy też od tego, jak oczyścisz rośliny przed suszeniem. Jeśli usuniesz tylko duże liście, a małe „płatki” na kwiatach przytniesz dopiero po wysuszeniu (suchy trim), będą wysychać nieco wolniej. Jeśli oczyścisz kwiaty dokładnie jeszcze przed suszeniem (mokry trim), będą wysychać szybciej.
Może Cię zainteresować: Poradnik perfekcyjnego suszenia
Nie lekceważ właściwego klimatu
Pleśnie najlepiej rozwijają się w wilgotnym środowisku. Podczas suszenia względna wilgotność powietrza nie powinna przekraczać 65%. Optymalnie jest utrzymać wilgotność w przedziale 50%–55%. Wilgotność powietrza w suszarni łatwo obniżysz osuszaczem powietrza, ale uważaj, aby ciepłe powietrze z urządzenia nie dmuchało bezpośrednio na kwiaty. Wyschłyby zbyt szybko.
Idealna temperatura do suszenia ziół medycznych to około 18–20 °C. Przy wyższych temperaturach dochodzi do szybkiego ulatniania się cennych monoterpenów. Jeśli chcesz nieco spowolnić suszenie, możesz obniżyć temperaturę nawet do 16 °C. Pamiętaj jednak, że wolniejsze wysychanie zwiększa ryzyko porażenia plonów pleśnią.
Aby zapobiec kondensacji wilgoci, trzeba zapewnić w suszarni stałą cyrkulację powietrza. Jeśli suszysz w namiocie uprawowym, zostaw włączony wentylator wyciągowy przynajmniej na niską prędkość – pomoże odprowadzać wilgotne powietrze na zewnątrz i wprowadzać świeże do środka. W pomieszczeniu, w którym stoi namiot, otwórz okno lub przynajmniej drzwi do sąsiedniego pokoju, aby powietrze mogło swobodnie się poruszać i nie gromadziło się w zamkniętej przestrzeni. Jeśli warunki na to pozwalają, możesz użyć też małego wentylatora, który delikatnie poruszy powietrze między suszącymi się kwiatami. Uważaj jednak, aby strumień powietrza nie był skierowany bezpośrednio na nie.
Staranność się opłaca
Podczas zbiorów, suszenia i późniejszej obróbki bądź maksymalnie dokładny. Byłoby szkoda wyrzucić miesiące ciężkiej pracy na ostatnim etapie. Przy zbiorach dokładnie obejrzyj rośliny pod kątem oznak pleśni. Nie zapomnij zwłaszcza o największych kwiatach, które na zewnątrz mogą wyglądać zdrowo, ale wewnątrz być już spleśniałe. Jeśli natkniesz się na spleśniałą część rośliny, natychmiast oddziel ją od reszty plonu i podczas suszenia bądź jeszcze ostrożniejszy. Często w takim przypadku lepiej podzielić duże kwiaty na mniejsze części i suszyć je na siatkach.
Dbaj też o higienę. Nożyczki i inne narzędzia przed użyciem dezynfekuj i używaj rękawic jednorazowych. Ochronisz tym nie tylko rośliny, ale również swoje dłonie przed żywicą, która może działać drażniąco. Jeśli natrafisz na części zaatakowane pleśnią, po ich usunięciu ponownie zdezynfekuj narzędzia i wymień rękawice na nowe.
Monitoruj wilgotność i temperaturę w suszarni termometrem z higrometrem i codziennie sprawdzaj, czy wszystko przebiega bez problemów. Pleśń może pojawić się na kwiatach także w trakcie suszenia. W takim przypadku natychmiast usuń zaatakowane części, obniż wilgotność i podnieś temperaturę w suszarni.
Może Cię zainteresować: Suszenie bez obaw z DRYFERMBAG
Chcesz nauczyć się uprawiać jak profesjonaliści albo interesują Cię nowości z dziedziny uprawy i legislacji? To wszystko i wiele więcej znajdziesz na blogu uprawowym Higarden!