Kiełkowanie indoor od A do Z
Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się na kiełkowanie ziół, warzyw, microgreens czy gatunków ozdobnych lub leczniczych w pomieszczeniu, Twój sukces będzie zależał od warunków środowiskowych, które zapewnisz nasionom. Niepodważalną zaletą uprawy w pomieszczeniu jest pełna kontrola. Jak to wykorzystać i kiełkować z całkowitym sukcesem, pokażemy Ci w poniższych akapitach.
W przeciwieństwie do wysiewu nasion bezpośrednio do gruntu na zewnątrz, gdzie o powodzeniu decyduje natura, przy uprawie w pomieszczeniu to Ty kontrolujesz warunki. Dzięki namiotom uprawowym (lub propagatorom) możesz utrzymywać kiełkujące nasiona w optymalnych warunkach. Za kiełkowanie w pomieszczeniu uważamy:
- kiełkowanie w plastikowym mini-szklarni na parapecie (odpowiednie dla mniej wymagających gatunków)
- kiełkowanie w plastikowym mini-szklarni w namiocie uprawowym pod sztucznym oświetleniem (odpowiednie dla większości gatunków)
- kiełkowanie bezpośrednio w namiocie uprawowym lub propagatorze pod sztucznym oświetleniem bez użycia plastikowej mini-szklarni (odpowiednie dla większości gatunków, z koniecznością użycia nawilżacza do utrzymania wilgotności)
NASZA PORADA: Chcesz zacząć kiełkować, przedpędzać lub uprawiać microgreens i masz wątpliwości przy wyborze wyposażenia? Zobacz nasze kompletne zestawy do przedpędzania i propagacji roślin w pomieszczeniu.
Czynniki wpływające na kiełkowanie
- Temperatura jest jednym z najważniejszych czynników środowiskowych wpływających na kiełkowanie nasion. Większość nasion roślin przeznaczonych do uprawy w pomieszczeniu ma określony zakres temperatur, w którym skiełkują — wartości te różnią się w zależności od gatunku, jednak zdecydowana większość najlepiej kiełkuje w temperaturach 15-30 °C (dokładniejsze informacje znajdziesz na opakowaniu nasion).
- Woda jest kolejnym niezbędnym źródłem dla nasion, bez którego nie mogą skiełkować. Gdy nasiona znajdą się w wilgotnym środowisku, pęcznieją, zewnętrzna łupina zmiękcza się i pęka, aby ustąpić miejsca kiełkowi. Woda jest także ważna dla aktywacji enzymów wewnątrz nasiona i uwolnienia zgromadzonych substancji odżywczych, z których rośliny korzystają w pierwszych dniach, zanim rozpoczną fotosyntezę.
- Światło jest istotnym czynnikiem środowiskowym, którego znaczenie różni się w zależności od gatunku. Niektóre nasiona potrzebują światła do kiełkowania, inne zaś wymagają całkowitej ciemności. Niemniej jednak wszystkie nasiona potrzebują światła natychmiast po wykiełkowaniu.
Jak na kiełkowanie w pomieszczeniu: Szczegółowy przewodnik
1) Wybierz podłoże uprawowe
Wybór odpowiedniego medium do kiełkowania nasion zależy przede wszystkim od Twojej techniki uprawy. Ogólnie rzecz biorąc, podłoża organiczne (ziemia, torf, kokos) są bardziej odpowiednie przy tradycyjnej uprawie w glebie lub w substracie kokosowym. Przy hydroponice lub uprawie w inertnych substratach (rockwool, perlit, wermikulit, keramzyt) lepiej kiełkować w sterylnych mediach lub w wodzie.
- Ziemne substraty siewne są odpowiednie do uprawy w mieszankach glebowych lub substratach kokosowych.
- Substraty kokosowe łączą zalety organicznych mieszanek glebowych i substratów hydroponicznych. Nadają się do kiełkowania nasion roślin uprawianych w glebie, w kokosie i w hydroponice.
- Kostki do sadzenia i Jiffy wykonane z torfu, kokosa i innych materiałów organicznych są zaprojektowane tak, aby wygodnie mieściły się w tacach rozsadniczych i oszczędzały pracę oraz miejsce. Wykorzystasz je przy uprawie w glebie, w kokosie i w hydroponice.
- Kostki do sadzenia z wełny mineralnej (rockwool) w różnych rozmiarach i kształtach są najbardziej odpowiednie przy uprawie w hydroponice i w inertnych substratach, można je jednak także wykorzystać przy kiełkowaniu nasion do uprawy w mieszankach glebowych.
- Perlit i wermikulit to sterylne media wykonane z ekspandowanej skały, które stosuje się jako dodatek do gleby, ale są też odpowiednie do kiełkowania nasion, szczególnie przy uprawie hydroponicznej.
2) Zwilż podłoże uprawowe
Przy kiełkowaniu w mieszankach glebowych i kokosie najpierw należy odpowiednio zwilżyć substrat. Wilgotność ziemi lub substratu kokosowego łatwo sprawdzisz, mocno ściskając małą ilość w dłoni. Jeśli między palcami wydostanie się tylko kilka kropli wody, wilgotność jest w sam raz.
Kostki do sadzenia z kokosa (Jiffy), perlit, wermikulit i kostki z wełny mineralnej wystarczy przed użyciem namoczyć w wodzie. Jeśli zależy Ci na maksymalnie sterylnym procesie kiełkowania, zamiast samej wody możesz użyć słabego (0,5%) roztworu nadtlenku wodoru. Zapobiegnie to zasychaniu siewek i gniciu łodyg powodowanemu przez pasożytnicze grzyby.
Możesz też użyć herbat kompostowych zawierających korzystne mikroorganizmy, które ochronią rośliny przed groźnymi pleśniami, a jednocześnie przyspieszą wchłanianie składników odżywczych i wesprą witalność roślin. Do inokulacji wystarczy namoczyć nasiona w przygotowanej herbacie kompostowej przed posadzeniem do substratu. Uwaga: traktowanie podłoża roztworem nadtlenku wodoru i moczenie nasion w herbacie kompostowej nie może być łączone, ponieważ chemikalia zniszczą pożyteczne mikroorganizmy.
NASZA PORADA: Jako alternatywę dla nadtlenku wodoru możesz użyć preparatu Purolyt.
3) Napełnij pojemnik uprawowy substratem
Przy kiełkowaniu nasion w ziemi lub substracie kokosowym użyj małych doniczek. Jeśli chcesz ułatwić sobie przesadzanie, możesz wybrać doniczki z materiałów rozkładalnych. Najpierw napełnij pojemnik do jednej trzeciej wysokości i lekko stuknij dnem o stół, aby podłoże osiadło. Następnie dosyp substrat aż do brzegu pojemnika i lekko zagęść dłonią.
Kostki do sadzenia z kokosa i kostki z wełny mineralnej najlepiej ułożyć w tacy siewnej. Możesz również wybrać praktyczne tace do sadzenia z materiałów rozkładalnych. Jeśli postawisz je luzem na podstawce lub w propagatorze, roślinki po wykiełkowaniu mogą się przewracać i łamać łodygi.
4) Zasadź nasiona w podłożu uprawowym
Teraz możesz przejść do siewu. Różne gatunki roślin mają różne wymagania dotyczące kiełkowania. Niektóre nasiona mogą wymagać okresu chłodzenia przed kiełkowaniem (stratyfikacja) lub dłuższego namaczania. Jeśli nie podano inaczej, nasiona sadzi się na głębokość odpowiadającą dwukrotności do trzykrotności ich długości.
Jeśli uprawiasz jednocześnie kilka gatunków lub odmian, warto dokładnie oznaczyć nasiona przy wysadzaniu. Przydatne do tego są tabliczki opisowe z twardego plastiku.
5) Utrzymuj właściwą wilgotność i temperaturę
Gdy tylko umieścisz nasiona w wilgotnym substracie, rozpoczyna się proces kiełkowania. Teraz ważne jest, aby utrzymać w przestrzeni uprawowej właściwą temperaturę, wilgotność i natężenie światła. Czynniki te różnią się w zależności od gatunku, ale ogólnie można powiedzieć, że większość gatunków uprawianych w pomieszczeniu potrzebuje do kiełkowania temperatury w zakresie 15-30 °C oraz wysokiej wilgotności powietrza.
NASZA PORADA: Podgrzewane maty są świetnym pomocnikiem przy uprawie gatunków, które do kiełkowania potrzebują wyższych temperatur.
Najłatwiej jest utrzymać właściwe mikroklimatem w małym plastikowym propagatorze, do którego schowasz kiełkujące nasionka. Taki propagator możesz umieścić w namiocie uprawowym lub na parapecie okna czy innym odpowiednim miejscu. Alternatywnie możesz zwiększyć wilgotność w całej przestrzeni uprawowej za pomocą nawilżacza, co jest szczególnie przydatne przy kiełkowaniu dużej liczby nasion jednocześnie (na przykład przy uprawie microgreens).
Codziennie sprawdzaj wilgotność substratu i jeśli wydaje się zbyt wyschnięty, zwilż go czystą wodą z rozpylacza. Nie jest dobrym pomysłem zalewanie kiełkujących nasion bezpośrednio — mogłoby dojść do ich wypłukania na powierzchnię. Nasiona powinny skiełkować zgodnie ze specyfiką gatunku; nowe nasiona kiełkują szybciej niż stare lub źle przechowywane, które mogą w ogóle nie skiełkować.
6) Zapewnij roślinom światło

Rośliny potrzebują światła do życia, co dotyczy również kiełkujących i świeżo wykiełkowanych nasion. Wielu hodowców kiełkuje nasiona w plastikowym propagatorze na parapecie, co jest dobrym rozwiązaniem dla mniej wymagających gatunków lub roślin przeznaczonych do wysadzenia na zewnątrz. Jednakże w kontekście uprawy w pomieszczeniu lepiej od razu zacząć pod sztucznym oświetleniem. Zapewnisz tym roślinom wystarczającą ilość światła od pierwszych dni, przyspieszysz ich wzrost i zapobiegniesz wyciąganiu łodyg.
Lampy uprawowe do kiełkowania i oświetlania sadzonek mają niższą moc i emitują spektrum świetlne odpowiednie dla fazy wzrostu. Wybór odpowiedniego kształtu i rozmiaru zależy głównie od liczby roślin, które zamierzasz uprawiać.
Wysokość zawieszenia lamp uprawowych dla kiełkowania i młodych sadzonek zależy od intensywności emitowanego światła. Orientacyjne wartości dla zawieszenia lamp uprawowych przy kiełkowaniu i sadzonkach według mocy to:
- Dla lamp przeznaczonych do kiełkowania i sadzonek do mocy 120 W - 10-40 centymetrów nad wierzchołkami roślin
- Dla LED-owych lamp uprawowych o mocy 120 W do 1000 W – 60-90 centymetrow nad wierzchołkami roślin
Fotoperiod (liczba godzin nieprzerwanego oświetlenia w ciągu 24 godzin) zależy od uprawianego gatunku, ale dla większości roślin wynosi między 12–16 godzin dziennie. Włączanie i wyłączanie świateł najprościej sterować za pomocą regulowanych czasowników / programatorów.
7) Przygotuj sadzonki do fazy wzrostu
Faza kiełkowania kończy się, gdy nad powierzchnią substratu pojawią się pierwsze dwa małe liścienie. Jeśli kiełkowałeś w doniczkach, Twoje świeże rośliny powinny mieć wystarczająco miejsca na korzenie przez pierwsze kilka dni do tygodni (w zależności od gatunku) i nie ma potrzeby natychmiastowego przesadzania. W przypadku kiełkowania w Jiffach lub kostkach do sadzenia, konieczne jest przesadzenie roślinek w ciągu kilku dni od wykiełkowania.
Kiełkowanie w pomieszczeniu może być czasem wyzwaniem, ale wierzymy, że dzięki naszym wskazówkom jesteś dobrze przygotowany do tego zadania. Nie zapomnij, że nikt od razu nie jest ekspertem i jeśli napotkasz problem przy wyborze techniki lub potrzebujesz innej pomocy, nie wahaj się do nas zwrócić. Po więcej przydatnych porad odwiedź nasz Blog Higarden.